

پیوند اهداف توسعه پایدار با مفهوم ارگانیک
برای دستیابی به اهداف جهانی می رسد، ارگانیک بودن بخشی از راه حل است. امروزه کشاورزی جهانی به یک دوراهی رسیده است. اگرچه سیستم غذایی در دهههای گذشته بهرهوری کشاورزی را افزایش داده است، اما تأثیر مخربی بر محیطزیست و جامعه نیز داشته است. تخریب خاک، از بین رفتن تنوع زیستی، آلودگی آب، تغییرات آب و هوایی، مناطق مرده اقیانوس ها تنها تعدادی از چالش هایی است که ما با آن مواجه هستیم.
برای مبارزه با این مسائل و دیگر مسائل مهم در سال 2015، جامعه جهانی گرد هم آمدند و دستور کار 2030 برای توسعه پایدار را آغاز کردند. یکی از برنامه ها اقدام بر اساس 17 هدف تعریف شده برای توسعه پایدار
(SDGs) Sustainable Development Goals است.
بیشتر این اهداف SDG دستور کار پایدار سیاره ما را تعیین می کنند. تولید و مصرف مواد غذایی تأثیرات مثبت یا منفی گسترده ای بر این اهداف دارد. از آنجایی که کشاورزان تولید کننده ارگانیک در سراسر جهان از بکارگیری مواد شیمیایی زراعی مضر خودداری می کنند و تا آنجا که ممکن است هماهنگ با طبیعت کار می کنند. واضح است که این قهرمانان را می توان بخشی از راه حل دانست.
همانطور که این گزارش نشان میدهد، اگر جامعه جهانی در مورد دستیابی به اهداف توسعه پایدار تا سال 2030 جدی است، ضروری است که ما به شیوه های کشاورزی پایدارتر مانند کشت و تولید محصول ارگانیک روی بیاوریم.
تخریب جهانی زمین و از دست دادن تنوع زیستی با سرعت هشدار دهنده ای ادامه دارد. و این امر باعث تغییرات مضر در زیستگاه ها و زنجیره غذایی طبیعی می شود. طبق گزارش سازمان ملل، بیش از 1000000 گونه در معرض تهدید قرار دارند.
یکی از دلایل اصلی تحت فشار قرار گرفتن زیستگاه های طبیعی، تشدید در عملیات کشاورزی است. گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد غذای جهانی به موارد ذیل اشاره میکند:
«تداوم استفاده بیش از حد و سوء استفاده از آفتکشها منجر به آلودگی خاک و منابع آب اطراف میشود. و باعث از بین رفتن عمده تنوع زیستی و نابودی جمعیتهای حشرات مفید میشود. لذا سموم و کودهای شیمیایی به عنوان دشمنان طبیعی عمل میکنند. هرچند سموم شیمیایی موجب از بین رفتن موقتی آفات میشود ما در عوض باعث کاهش ارزش غذایی محصولات کشاورزی میشود.
میان میآید، کشاورزی ارگانیک بسیار بهتر از همتای معمولی است.
گزارش کشاورزی ارگانیک با اهداف توسعه پایدار به تأثیر ویژه بر گرده افشان ها ، حشرات و همچنین پیامدهای زندگی پرندگان تمرکز دارد. علاوه بر این، تأثیر بر تنوع گیاهی نیز در این گزارش تجزیه و تحلیل میشود.
در نهایت، وقتی در مورد تنوع زیستی صحبت می کنیم، ضروری است در مورد آنچه در زیر پای ما اتفاق می افتد صحبت کنیم. زیرا 25 درصد از تنوع زیستی در خاک یافت می شود. به گفته سازمان جهانی غذا فائو FAO، تولید فشرده محصولات زراعی باعث تخلیه خاک در بسیاری از کشورها شده است. و در نتیجه، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، کشاورزی ارگانیک را به عنوان یکی از پنج شکل از شیوه های کشاورزی پایدار کشاورزی تشویق می کند.
وقتی صحبت از آب و هوا و کشاورزی می شود، کلمه کلیدی “خاک” است. در گزارش فائو، سازمان بین المللی کشاورزی ملل متحد پتانسیل پنهان کربن آلی خاک ، کاملاً واضح است:
<< در حضور تغییرات آب و هوایی، تخریب زمین و از بین رفتن تنوع زیستی، خاک به یکی از آسیب پذیرترین منابع در جهان تبدیل شده است. خاک ها یک مخزن اصلی کربن هستند که حاوی کربن بیشتری نسبت به جو و پوشش گیاهی زمینی است.>>
کمیسیون بین المللی برای تغییرات آب و هوا
(IPCC) Intergovernmental Panel for Climate Change به اهمیت ارتباط بین کشاورزی، خاک و تغییرات آب و هوایی پی برده و آن را به رسمیت می شناسد. در اعلامیه اخیر، این سازمان نقش کشاورزی را که در توافقنامه 2015 پاریس برجسته کرده است.
IPCC محاسبه کرد که: «کشاورزی، جنگلداری و سایر انواع کاربریهای زمینی 23 درصد از انتشار گازهای گلخانهای انسانی را مصرف میکند». در عین حال، مدیریت زمین نیز به عنوان بخشی از راه حل دیده می شود. طبق IPCC، فرآیندهای طبیعی زمین، معادل تقریبا یک سوم انتشار دی اکسید کربن از سوخت های فسیلی و صنعت را جذب می کنند.
وقتی صحبت از بحث آب و هوا به میان می آید، یکی از بزرگترین مزیت های کشاورزی ارگانیک و سایر اشکال کشاورزی پایدار این واقعیت است که خاک این مزارع می تواند CO2 را از جو گرفته و آن را به خاک بچسباند (Carbon Sequestration ترسیب کربن) و سطوح کربن آلی خاک را افزایش دهد. اما از طرف دیگر این یک واقعیت است که تولید مواد شیمیایی کشاورزی (مخصوصاً تولید کودهای مصنوعی شیمیایی) دومین تولیدکننده بزرگ CO2 در کشاورزی است. بنابراین از آنجایی که کشاورزان ارگانیک خاکهای سالمی میسازند که C02 را جذب میکند و از مواد شیمیایی کشاورزی که CO2 تولید میکنند استفاده نمیکنند، لذا کشاورزی ارگانیک میتواند بهعنوان بخشی از راهحل در نظر گرفته شود.
یکی از مسائل مهمی که اقیانوسها و دریاهای ما با آن مواجه هستند، مناطق بزرگی است که به عنوان مناطق مرده شناخته میشوند، زیرا اکسیژن کمی برای پشتیبانی از حیات وجود دارد، فرآیندی که به آن اتروفیکاسیون Eutrophication میگویند. اگرچه مناطق مرده در سراسر جهان وجود دارد، بزرگترین و مستندترین آنها را می توان در خلیج مکزیک، در دریای زرد، خلیج تایلند و دریای بالتیک یافت.
هنگامی که مواد مغذی (مخصوصاً نیتروژن و فسفر) از خشکی خارج شده و از طریق آبهای زیرزمینی، نهرها و رودخانهها به حجمهای بزرگی از آب میرسند، شروع به بارور کردن گیاهان میکروسکوپی در اقیانوسها و دریاها میکنند و باعث شکوفههای جلبکهای عظیم میشوند.
هنگامی که جلبک ها می میرند و به کف دریا فرو می روند توسط میکروارگانیسم ها هضم می شوند و این فرآیند اکسیژن را از آن قسمت خاص اقیانوس خارج می کند و این مسئله مناطق مرده کم اکسیژن فاجعه بار را ایجاد می کند.
به گفته آژانس محیط زیست اروپا، مواد مغذی مختلف بر روی بدنههای آبی مختلف تأثیر میگذارند: «بار بیش از حد دریاها، دریاچهها، رودخانهها و نهرها با مواد مغذی (نیتروژن و فسفر) میتواند منجر به یک سری اثرات نامطلوب به نام اوتروفیکاسیون شود. فسفر ماده مغذی کلیدی برای اوتروفیکاسیون در آب های شیرین و نیترات ماده کلیدی برای آب های شور است.
https://www.eea.europa.eu/publications/92-9167-205-X/page014.html
وقتی صحبت از علل چنین آلودگیهایی میشود، آژانس محیطزیست اروپا اشاره میکند که کشاورزی، خانوارها و صنعت همگی نقش دارند: «منبع اصلی آلودگی نیتروژن از زمینهای کشاورزی خارج میشود، در حالی که بیشتر آلودگی فسفر از خانوادهها و صنعت میآید». در همین نشریه EEA اشاره می کند که: در کشاورزی، دو نهاده اصلی که نیتروژن به زمین های کشاورزی وارد میکنند، کودهای معدنی و کود دامی هستند.
از آنجایی که کشاورزی ارگانیک استفاده از آفت کش های مصنوعی را ممنوع می کند، خطر آلودگی آفت کش های مصنوعی آب های زیرزمینی و سطحی وجود ندارد. با این حال، ذکر این نکته مهم است که وقتی کشاورزان ارگانیک از کودهای دامی استفاده می کنند، این کود می تواند به بدنه های آبی نیز برسد و به مناطق مرده کمک کند.
آخرین دیدگاهها